İş Yeri ve Ekip Bağlılığını Etkileyen Faktörler: Ayrışma ve Gruplaşma

İş Yerinde Ayrışma ve Gruplaşma Nedir?

Çalışanların iş yerinde belirli bir kişi ya da konu çevresinde kendi iletişim ağlarını oluşturması gruplaşma olarak ifade edilebilir. Sağlıklı bir iletişimin olmadığı örgütlerde ortaya çıkan bu durum, ayrışmayı da beraberinde getirir. Ayrışma kavramı ise sözlük anlamıyla ifade edilecek olursa şirkette “birliğin bozulmasını” ifade eder.

Yalnızca sınırlı bir grup ile ortak hedefleri paylaşan bireyler, şirketteki diğer mesai arkadaşları ile çatışma yaşayabilir. Bu durumda bir grubun üyesi olmayan çalışanlar ya da organizasyona yeni katılanlar dışlanmış, soyutlanmış ve yalnız hissedebilir. İş yerinde gruplaşma zamanında ele alınırsa etkin bir müdahale ile çözülebilir. Sorunun görmezden gelinmesi ya da fark edilmemesi ise bireyler ve gruplar arası çatışma ortamını besler. 

Çatışmalar, göreve ya da sürece dayalı olabilir. Açık olmayan görev tanımları, işte kimin ne yaptığının sorgulanmasıyla sonuçlanabilir. Çeşitli nedenlerle performanslarının engellendiğini düşünen çalışanlar, kendilerini işlevsel olmayan çatışmaların içinde bulabilir. 

İş Yerinde Ayrışma ve Gruplaşma Nedenleri Nelerdir?

İş yerinde gruplaşma, bölünme ve ayrışmanın önüne geçebilmek için bu durumun sebeplerine hâkim olmak gerekir.

Gruplar ya da bireyler; görevleri, bireysel ilişkileri ya da değerleri üzerinden çatışma yaşıyor olabilir. Sorunun ne olduğunu bilmek, çözüme yönelik ilk ve en büyük adımdır. 

Çalışanlar aşağıdaki nedenlerle iş yerinde birlik duygusunu yitirebilir:

• Liderler ve çalışanlar arasında uyum eksikliği,
• Şirket içi iletişimin zayıf olması, 
• Ego merkezli davranışların yönetilememesi,
• Bölümler arasındaki sorunlu ilişkilere vaktinde müdahale edilmemesi,
• Benzer pozisyonda çalışan bireyler arasında gelir ve görev dağılımı yönünde eşitsizlikler,
• Görev, sorumluluk ve beklentilerin açık biçimde ifade edilmemesi,
• İhtiyaçların ve zihniyetlerin rekabet hâlinde olması,
• Şirket içinde dedikodu yapılması,
• İşverenin çalışanlar arasında ayrımcılık yapması,
• Prim, ikramiye gibi kaynakların sınırlı olması ve adil dağıtılmaması.

Farklı nedenlerle ortaya çıkan ayrışma ve gruplaşma, şirket için birtakım olumsuz sonuçlara yol açar.

İş Yerinde Ayrışma ve Gruplaşma Sonuçları Nelerdir?

İş yerinde gruplaşma, bir çalışanı iş yerinden soğutan sebepler arasında yer alır. Şirket içindeki iletişim problemleri gruplaşma ile birlikte daha da artar. Birbirini sektördeki gelişme ve tehditlerden haberdar etmeyen ekipler, olası problemlere karşı önlem alamaz.

Ayrışmanın müşteri memnuniyeti, çalışan bağlılığı ve kurumsal yapı üzerinde yarattığı sonuçlar aşağıdaki gibi sıralanabilir:

• Gruplar arasında iletişimin kasıtlı olarak zayıf tutulması,
• Düşmanca tavır ve davranışlar,
• Uzmanlığın ve bilginin yok sayılması,
• Gereksiz eleştiri ve suçlamaların artması,
• Çalışan bağlılığının ve takım çalışmasının zayıflaması,
• Atılan yanlış adımlar nedeniyle müşteri memnuniyetinin azalması,
• Performans ve verimlilikte gözle görülür azalma,
• Şirket itibarının olumsuz yönde etkilenmesi,
• Ekip çalışmasını ve iş birliğini olumsuz etkileyen güvensizlik ortamının oluşması,
• Kendisini kaos ortamında bulan yetenekli çalışanların ayrılma kararı alması,
• Personel devir hızının artması ve şirketin kaynak havuzunun boşalması,
• Tartışma ve gerilim ortamı nedeniyle iş stresinin ve çalışan devamsızlığının artması.

İş Yerinde Ayrışma ve Gruplaşma Nasıl Önlenir?

Lider ve yönetici kadrolarının ayrışmayı fark etmesi, bu istenmeyen durumu önlemenin ilk adımıdır. Yanıtlanmayan e-postalar ya da toplantılar sırasında olumsuz tonda birbiri ardına sunulan eleştiriler gibi birçok durum, gruplaşmanın sinyali olarak algılanabilir.

Liderlerin kendileri de çalışan kayırma ve ayrımcılık nedeniyle gruplaşmanın sebebi olabilirler. Böyle bir durumda şirketin kişiler üstü güçlü bir sisteme ve prosedürlere sahip olması beklenir. Özellikle büyümeyi ve çalışan sayısını artırmayı hedefleyen şirketlerde hiyerarşinin ve takım yapısının üzerinden titizlikle geçilmesi gelecekte yaşanması muhtemel problemleri önler.

Gruplaşmaya doğru zamanda müdahale etmek, şirket kültüründe yer alan problemli noktalarla da yüzleşmek anlamına gelir. Çatışmaları şirket için olumlu yönde bir büyüme ve gelişme fırsatına dönüştürmek mümkün olur. Yanlış anlamaların çözülmesi, süreçlerin iyileştirilmesi ve tekrar aynı şeylerin yaşanmaması için gerekli önlemlerin alınması; şirkete uzun vadede büyük katkı sağlayabilir.

Gruplaşmayı önlemek ya da mevcut gruplaşma ortamında buzları kırmak için aşağıdaki yollar izlenebilir:

• Davranış ve etik kurallarının net olarak belirlenmesi ve çalışanlara sunulması,
• Şirket vizyonunun ve uzun vadeli hedeflerinin çalışanlar tarafından benimsenmesi yönünde çalışmalar yapılması,
• Dışlanma ve ayrımcılığın dile getirilebilmesi için tartışma forumları, anketler ve anonim yorum gönderimi gibi sistemlerin devreye alınması,
• Yönetimin ekip üyeleri ile düzenli aralıklarla tek tek ve toplu olarak bir araya gelmesinin organize edilmesi,
• Kapsayıcı, adil ve tarafsız bir yönetim anlayışının benimsenmesi,
• Herhangi bir konuda problemini dile getiren çalışanlara nezaket ve aktif dinleme ile yaklaşılması,
• Taciz, zorbalık, hizipçilik, ayrımcılık gibi durumlara karşı şirket tarafından sıfır tolerans politikasının uygulanması,
• Ekip ruhunu güçlendirmek için sosyal etkinlikler, eğitimler ve konferanslar düzenlenmesi.

Siz de şirketinizde ayrışma, gruplaşma yaşandığını veya yaşanabileceğini düşünüyor olabilirsiniz. Bunun önüne geçmek için yapay zekâ destekli LMS’miz ile çalışanlarınız arasındaki iletişimi ve iş birliğini artıracak eğitimler düzenleyebilirsiniz. Gruplaşmaya karşı proaktif bir rol alarak takım ruhunu güçlendirmek için akıllı LMS üzerinden modüler ve oyunlaştırılmış içeriklerle eğitiminizi zenginleştirebilir ve çalışanlarınızın gelişimini anlık olarak takip edebilirsiniz.