Turnover Rate Nedir? Nasıl Hesaplanır?

Çalışanların iş dünyasındaki hareketliliği gerek insan kaynakları yönetimi gerekse kurumsal liderlik açısından son derece önemlidir. Şirketlerin prestijiyle de doğrudan bağlantılı olan bu hareketliliği ölçmek için farklı yöntemler kullanılabilir. Bunlardan biri de turnover rate ölçümüdür. Peki, turnover rate nedir, nasıl hesaplanır?

Turnover Rate Nedir?

İşe alım ve işten çıkarma, şirket operasyonlarının bir parçasıdır. Ancak bu süreçlerin ne kadar sağlıklı bir şekilde ilerlediğini anlamak için ölçümler yapmak gerekir. Turnover rate, belirli bir zaman diliminde bir şirketten ayrılan personelin yüzdesini gösterir. Şirketler bu oranı genellikle yıllık, üç aylık veya aylık periyotlarla hesaplar. Ölçüm, insan kaynakları(İK) yönetim süreçlerinizin performansını ölçmek için önemli bir metriktir. 

Personel sirkülasyonu, çalışanların isteğine veya işverenin iradesine dayanabilir. Turnover rate’in işveren iradesine dayalı olarak artmasının yaygın nedenleri şunlardır:

• İşletmenin küçülmesi,
• Maliyet düşürme gerekliliği,
• Personel değişikliği yoluyla verimliliği artırma gibi durumlar söz konusudur.

Çalışanın ayrılmayı tercih ettiği durumlarda ise onu buna yönlendiren nedenler:

• Çalışanın şirketinin kontrolü dışında olan nedenler vardır. Örneğin bir çalışan akademik kariyer planları dolayısıyla işten ayrılmak isteyebilir veya çocuğunun okulu nedeniyle farklı bir lokasyona taşınmayı düşünüyor olabilir.
• Bir diğer neden ise çalışanların farklı bir işletmede çalışmak istemesine neden olan konulardır. Bunlar; iş yükü, memnuniyetsizlik, daha iyi kariyer fırsatları gibi farklı gerekçelere dayanıyor olabilir.

Turnover Rate Şirketler İçin Neden Önemlidir?

Turnover rate, insan kaynakları yöneticilerinin çalışanların genel memnuniyetini, iş yerindeki istikrarı ve iş gücünün sağlığını daha iyi anlamalarını sağlar. Genel olarak turnover rate’in işletmeler için önemi arasında şunlar sayılabilir:

• Yüksek bir turnover rate, işletmeler için maliyetli olabilir. Bir çalışanın ayrılması ve yerini doldurmak için yeni birinin işe alınması, işletme için kaynak ayrılması gereken bir maliyet kalemidir.
• Bir çalışan ayrıldığında, onunla birlikte gelen deneyim ve bilgi de şirketten ayrılır.
• Yüksek turnover oranları genellikle düşük çalışan memnuniyetinin bir işaretidir ve bu da kalan çalışanlar üzerinde olumsuz bir etki yaratır.
• Yüksek turnover rate’e sahip şirketler, yeni çalışan adayları ve müşteriler tarafından olumsuz algılanabilir.

Turnover Rate Nasıl Hesaplanır?

Turnover rate hesaplamasına başlamadan önce hesaplamak istediğiniz döneme karar vermeniz gerekir. Aylık, üç aylık, yıllık veya farklı bir dönem için hesaplama yapabilirsiniz. Hesaplamayı yapabilmek içinse şu bilgilere sahip olmanız gerekir:

• Dönem başındaki personel sayısı,
• Dönem sonundaki personel sayısı,
• Bu dönemde işten ayrılanların toplam sayısı.

Bu bilgileri belirledikten sonra ilk olarak ortalama personel sayısı bulunmalıdır. Hesaplamayı şu formülle yapabilirsiniz:

• Ortalama Personel Sayısı= Aylık Olarak Tüm Personellerin Toplamı / Hesaplama Yapılmak İstenen Ay Sayısı

Ortalama personel sayısını elde ettikten sonra turnover rate’i şu şekilde hesaplayabilirsiniz:

• Turnover Rate= (Toplam İşten Ayrılan Personel Sayısı / Ortalama Personel Sayısı) x 100

Turnover Rate’e Etki Eden Faktörler

Turnover rate’e etki eden çok sayıda faktör olduğunu vurgulamak gerekir. Başlıca faktörler şu şekilde sıralanabilir:

• Çalışanların aldıkları maaş ve yan haklar, genellikle işi bırakma veya devam etme kararlarında önemli bir rol oynar. Düşük maaşlar veya eksik yan haklar, çalışanların farklı iş fırsatları aramalarına neden olabilir.
• Kariyer gelişim fırsatlarının eksikliği, çalışanların başka yerlere gitmeye karar vermesine neden olabilir.
• İş yerindeki fiziksel ve duygusal koşullar, çalışanların memnuniyetini ve işte kalma olasılıklarını etkileyebilir.
• İş piyasasının genel durumu da turnover oranını etkileyebilir. İş fırsatlarının bol olduğu bir pazarda, çalışanların işten ayrılma olasılığı daha yüksektir.

Turnover Rate Nasıl Düşürülür?

İyi bir turnover rate sektörden sektöre farklılık gösterir. Burada en iyi seviyenin ne olduğunu anlamak için kendi oranınızı rakiplerinizle karşılaştırabilirsiniz. Düşük turnover rate:

• Çalışanların uzun süre şirketinizde kalmak istediği; memnun ve motive olduğunu gösterir.
• İnsan kaynakları departmanının şirket beklentilerine uygun şekilde hareket ettiğini ortaya koyar.

Peki, turnover rate oranı nasıl düşürülür? Bunun için uygulanabilecek bazı adımlar şunlardır:

• Herhangi bir anlamda iş yerinden memnun olan çalışanların işi bırakma olasılığı düşüktür. Çalışanların işlerinden memnun olmalarını sağlamak, turnover oranını düşürmek için en etkili stratejilerden biridir.
• İşe alımlarda uyum; yetenek ve tecrübe kadar önemlidir. Doğru kişiyi doğru işe en doğru zamanda yerleştirmek, çalışanların daha uzun süre kalmasını işte kalmasını sağlar. Dolayısıyla başarılı bir İK yönetimi ile turnover oranını düşürmek mümkündür.
• Çalışanların kendi kariyer hedeflerine ulaşmalarına yardımcı olmak, şirkette daha uzun süre kalmalarını teşvik eder.
• İş yerinde dürüstlük ve şeffaflık, çalışanların kendilerini güvende ve değerli hissetmelerine yardımcı olur. Düzenli olarak iletişim kurmak ve çalışanlara şirketin durumu ve geleceği hakkında bilgi vermek, şirkete olan sadakati arttırır.
• İş yükünü doğru biçimde yönetmek ve çalışanların iş-yaşam dengesini korumalarını sağlamak, turnover oranını düşürebilir.
• İyi gerçekleştirilen işler için takdir göstermek ve performansla ilgili geri bildirim vermek, çalışanların motivasyonunu artırır. Pozitif ve yapıcı geri bildirimler, çalışanların neyi doğru yaptıklarını ve neyi iyileştirebileceklerini anlamalarını sağlar.

Çalışanlarınızın beceri ve bilgilerini geliştirmeye yönelik yapacağınız yatırımlar turnover oranını düşürmenizi sağlayabilir. Bu noktada personel eğitimlerine önem vermeniz, çalışanlarınızın gerçek potansiyelini açığa çıkarmanıza ve işletmenize daha fazla sadakat duymalarına yardımcı olur. Etkili bir çalışan eğitim sistemi oluşturmak için LMS’mizden yararlanarak ekibinize uygun yeni gelişim fırsatları yaratabilirsiniz. Yapay zekâ destekli LMS’mizle çalışanlarınız ve işletmenizin ihtiyaçlarına en uygun eğitim programlarını düzenlemenize imkân veriyoruz.