OKR Nedir? OKR Tipleri ve Örnekleri
Çalışanların şirketlerin hedefleriyle ilgili bilgi sahibi olması, şirketlerin istediği varış noktasına ulaşmasında önemli bir rol oynar. Ancak şirket, çalışanlarına hedeflerine dair bütüncül bir bakış açısı sağlayamıyorsa ekiplerin başarısız olması muhtemeldir. OKR gibi bir hedef uygulama stratejisi, çalışanlara açık ve anlaşılması kolay bir çerçeve sunar. OKR sistemiyle hedefleri tanımlamak ve hedefler doğrultusunda adımlar atmak için net yol haritaları geliştirebilirsiniz.
OKR Nedir?
OKR, bireylerin ve ekiplerin tüm süreci takip etmelerine yardımcı olan bir hedef belirleme tekniğidir. Şirketler, kâr amacı gütmeyen kuruluşlar ve girişimler kadar kişisel amaçlar için de kullanılabilen OKR; sıklıkla yeni nesil performans değerlendirme sistemi olarak tercih edilir. Peki, OKR sistemi nedir?
OKR sistemi, bir organizasyonun tüm üyelerinin net öncelikler çerçevesinde ve ortak bir yön doğrultusunda çalışmasını sağlayan performans değerlendirme sistemidir. Şirket içinde uyum yakalamaya, ilerlemeyi takip etmeye ve ölçülebilir hedefler ekseninde katılımı teşvik etmeye yardımcı olur. OKR metodolojisi; bir organizasyonun ihtiyaçlarına bağlı olarak üç aylık, altı aylık ya da yıllık hedef belirlemek için kullanılabilir.
OKR açılımı, objective and key results yani hedefler ve anahtar sonuçlar şeklinde ifade edilir:
- Hedefler(Objective): İddialı, önemli, somut ve eylem odaklı bir vizyonu tanımlar. Etkili şekilde tasarlanıp uygulandığında geleceği net olarak görmeye ve işlevsiz uygulamalardan kaçınmaya yardımı olur.
- Anahtar Sonuçlar(Key Results): Hedefe nasıl ulaşacağınızı takip eder ve kıyaslama yapar. Etkili anahtar sonuçlar; net, zamana bağlı, agresif ve gerçekçidir. En önemlisi, ölçülebilir ve doğrulanabilir niteliktedir. Genellikle üç ayda bir sonuçlara yönelik düzenli kontrol gerçekleştirilir ve hedefe ulaşılıp ulaşılmadığı tespit edilir.
OKR ve KPI Arasındaki Fark Nedir?
OKR ve KPI, şirketlerin OKR belirlerken en çok karıştırdıkları noktalardandır. OKR’ler, ölçülebilir metrikleri değerlendirerek hedefler belirlemek ve süreci izlemek için kullanılır. Anahtar Performans Göstergeleri anlamına gelen KPI(Key Performance Indicator) ise bu metriklerin kendisidir. Performansı ölçmek ve ilerlemeyi göstermek için kullanılır.
OKR ve KPI’ları ayırt edebilmek için bu iki kavramın özelliklerini bilmek gerekir:
OKR’nin Özellikleri:
- Her zaman ölçülebilmeli.
- Zaman çizelgesine bağlı olmalı.
- Nesnel olarak puanlanabilmeli.
- Motive edecek kadar hırslı/agresif olmalı.
KPI’nın Özellikleri:
- Ölçülebilir olmalı.
- Stratejik hedeflerle bağlantılı olmalı.
- Kaynakların nereye odaklanacağını belirtmeli.
- Zamana bağlı şekilde belirlenmeli.
- Başarılabilir/ulaşılabilir nitelikte olmalı.
OKR Şirketlere Hangi Faydaları Sağlar?
OKR hedefleri belirleyerek çalışanların spesifik amaçlar doğrultusunda verimli şekilde çalıştığı bir iş ortamı oluşturabilirsiniz. Bu amaca hizmet eden hedefler belirleyebilmek için OKR metodunu kullanmanın beş temel faydasını şöyle sıralayabiliriz:
1. Odaklanma
OKR sistemi şirket için önemli olan hususlara odaklanılmasını sağlar. OKR yöntemiyle şirketin hedefleri doğrultusunda öncelik verilmesi gereken alanlar tespit edilebilir. Böylece çalışanların bu öncelikli alanlara odaklanarak daha verimli ve disiplinli çalışması desteklenir. OKR hedeflerine odaklanıldığında stratejik öncelikler belirlendiği için ekip verimliliği de artar.
2. Uyum
OKR metodolojisi, şirketin stratejisi ve hedefleri arasındaki uyumu sağlar. Çalışanlara bireysel çalışmalarının kurumsal hedeflere nasıl katkıda bulunduğu konusunda netlik kazandırır. Böylece şirket çalışanlarının ortak hedefler çerçevesinde hizalanarak uyum içerisinde çalışmalarına katkı sağlar. Zaman kaybının azalmasına ve kaynakların optimize edilmesine yardımcı olur.
3. Şeffaflık ve Motivasyon
Ekip üyelerinin birbirine güvenmesi ve hedeflere yönelik beklentileri karşılayabilmesi için hesap verebilirlik ve şeffaflık ilkelerinin benimsenmesi gerekir. Bu ilkeler sayesinde çalışanların güven duygusu, iş tatmini ve bağlılığı artar; ekip motivasyonu sağlanır. Motive olan ekip üyelerinin hedefe ulaşmak için belirttikleri iş taahhütlerini zamanında yerine getirmeleri beklenir.
4. Takip Etme
OKR performans sistemi, hedefe ilerlenen süreçte anahtar sonuçların takip edilmesini ve ölçülmesini sağlar. Gelişmenin takip edilmesi ve sorunların çözülmesi için gerçekleştirilen haftalık toplantılarla ekip uyumunun devamlılığı desteklenir. Böylece çalışanların ilerlemesi düzenli olarak ölçülebilir ve muhtemel sorunlar daha erken tespit edilebilir.
5. Otonomi
OKR hedefleri, çalışanların her zamankinden daha zorlu ve nitelikli hedefler belirlemesine katkı sağlar. Böylece şirket için mümkün olanın ötesine uzanmayı amaç edinen ekipler inisiyatif kullanarak anlamlı değişiklikler yapma fırsatı elde eder. İnisiyatif alma yetkisiyle şirkette etkin bir rol üstlenen çalışanların bağlılığı ve motivasyonu artar.
OKR Tipleri Nelerdir?
OKR’ler, genellikle tasarım açısından benzer ancak strateji açısından çok farklı ilerleyen üç tipe ayrılır:
- Taahhüt Edilen OKR’ler: “Uzatılmış hedefler” olarak da tanımlanan, taahhüt edilen OKR’lerin gerçekçi ve ulaşılabilir olması gerekir. Bu tip OKR hedefleri söz konusu olduğunda ekipteki herkes, bu amaçlara ulaşılması gerektiği hususunda hemfikir olur ve sonuca varmak için istekli şekilde çalışır. Taahhüt edilen OKR’lerde hedeflere %100 başarıyla ulaşılması esastır.
- İstek Uyandıran OKR’ler: “Moonshot OKR” olarak da ifade edilen bu OKR’ler başarı çıtasını en yükseğe koyar. İstek uyandıran OKR’ler, %100 tamamlanma olasılığının bulunmadığı ve ekibin kısa sürede gerçekleştirme kapasitesini aşan hedeflerdir. Bu hedefler, başarısızlık riski yüksek olsa da ekibi daha büyük düşünmeye itmesi açısından önemlidir.
- Öğrenme OKR’leri: OKR metodolojisini öğrenmek ve başarıyı ölçerken yeni yönler keşfetmek için öğrenme OKR’leri oluşturabilirsiniz. Bu OKR’ler, OKR setinizi nasıl hazırlayacağınız konusunda size yol gösterebilir.
OKR Örnekleri
OKR sistemi, neredeyse her tür işletme için bir hedef belirleme çerçevesi olarak kullanılabilir. Aynı zamanda insan kaynaklarından finansa, müşteri hizmetlerinden satış ve pazarlamaya kadar çeşitli departmanlar için uygulanabilir. Geliştirmek istenen alana bağlı olarak hedeflerin kapsamı değişir.
OKR hedefi belirlemek; iddialı, açık ve zaman çizelgesine tabi, nesnel bir ifade üretmekle başlar. Bir sonraki adımsa amaca ulaşmak için hayata geçirilebilir ve ölçülebilir üç ila beş anahtar sonuç belirlemektir.
Çeşitli departmanlar için hazırlanmış bazı OKR hedef örneklerini şöyle sıralayabiliriz:
Pazarlama Departmanı OKR Örneği
OKR: 2024’te marka bilinirliğini artırın.
Anahtar Sonuçlar:
- 20 influencer ortaklığı kurun.
- TikTok’ta en az 20.000 yeni takipçi kazanın.
- Dönüşüm oranını %5 artırın.
İnsan Kaynakları Departmanı OKR Örneği
OKR: Üç ay içinde daha iyi bir çalışan seçme sistemi oluşturun.
Anahtar Sonuçlar:
- İşe alım süreci hakkında geri bildirim almak için departman yöneticileriyle görüşün.
- En az beş rakip şirketin işe alım sürecini araştırın.
- Tüm yeni çalışanlardan işe alım tecrübelerine ilişkin anket doldurmalarını talep edin.
Operasyon Departmanı OKR Örneği
OKR: Altı ay içinde saygı kültürü oluşturun.
Anahtar Sonuçlar:
- Şeffaflığı ve hesap verebilirliği şirketin tanımlanmış değerlerinden biri hâline getirin.
- Tüm çalışanların katılabileceği bir farkındalık çalıştayı düzenleyin.
- Farklı departmanlardaki ekiplerden şirketin gelişimine katkı sağlayacak projeler üretmelerini talep edin.
Müşteri İlişkileri Departmanı OKR Örneği
OKR: Altı ay içinde müşteri memnuniyeti oranını %20 artırın.
Anahtar Sonuçlar:
- Daha etkili bir müşteri katılım süreci tasarlayın.
- Net tavsiye skoru(NPS)nu %50’den %80’e yükseltin.
- Müşteri kayıp oranını %15’ten %10’a düşürün.
Finans Departmanı OKR Örneği
OKR: 2024 yılının sonuna kadar bilançodaki borçları %5 azaltın.
Anahtar Sonuçlar:
- Her ay borç gereksinimlerini değerlendirin.
- Gelir getiren sermaye varlıklarını %30’dan %40’a çıkarın.
- Uzun vadeli borcu %10’dan %6’ya düşürün.
Tedarik Zinciri Departmanı OKR Örneği
OKR: Dokuz ay içinde stok seviyesini optimize edin.
Anahtar Sonuçlar:
- Müşteri bekleyen sipariş oranını %5’ten %2’ye düşürün.
- En çok satış yapılan aylarda ortalama teslimat süresini 6 günden 2 güne düşürün.
- Siparişlerin işlem süresini 18 saatten 12 saate düşürün.
Yazılım Departmanı OKR Örneği
OKR: Üç ay içinde satış departmanın ait veri kalitesini iyileştirin.
Anahtar Sonuçlar:
- Veri tabanına 10 yeni veri kaynağı ekleyin.
- Mevcut veri kaynaklarının güvenilirliğini denetleyin.
- Daha kolay veri toplayabilmek için 5 yeni proje fikri üretin.
Kişisel Gelişim İçin OKR Örneği
OKR sistemi sadece şirketlerde ve farklı departmanlarda kullanımla sınırlı değildir. Bireysel gelişiminizi desteklemek, takip etmek ve aynı zamanda kişisel hayatınızı iyileştirmek için OKR yöntemini kullanabilirsiniz.
Bazı kişisel gelişim OKR örnekleri:
OKR: Altı ay içinde ailenizle daha fazla zaman geçirin.
Anahtar Sonuçlar:
- Bir ay içinde 10 gün boyunca akşam yemeği için eve gidin.
- Akşam yemekleri sırasında interneti kapatın.
- Bir ay içinde 2 defa ailenizle sinemaya gidin.
OKR: Üç ay içinde düzenli spor yapma alışkanlığı kazanın.
Anahtar Sonuçlar:
- Bir mobil uygulamayla spor yaptığınız süreyi ve performansınızı kayıt altına alın.
- Her gün yarım saat dışarıda yürüyüş yapın.
- Her gün yarım saat egzersiz yapın.
OKR: Bir yıl içinde topluluk önünde konuşma yeteneğinizi geliştirin.
Anahtar Sonuçlar:
- 3 farklı hitabet eğitimini tamamlayın.
- 3 farklı kendine güven ve beden dili eğitimini tamamlayın.
- Ailenizin ve yakın çevrenizin bulunduğu bir topluluğa konuşma yapın.
OKR Hedefleri Belirlerken Yapılan Ortak Hatalar
OKR hedeflerini belirleme aşamasında tüm OKR özelliklerini göz önünde bulundurarak açık ve net bir çerçeve çizmeye dikkat etmek gerekir. Her OKR seti, geri bildirimleri içermeli ve pek çok kez kontrol edilmelidir.
OKR belirlerken kaçınılması gereken bazı yaygın hataları şöyle sıralayabiliriz:
- Her Zamanki İş Akışına Uygun OKR Hedefleri Belirlemek: OKR; mevcut düzeni korumayı değil, değiştirmeyi hedeflemelidir. Farklı bir pencereden bakmaya çalışarak alternatif gelişim yolları üretmeye çalışın.
- Üst Düzey Hedeflerle Uyumsuz OKR Hedefleri Belirlemek: OKR hedeflerinin temel faydalarından biri, doğru işin doğru zamanlamayla ve çalışanların maksimum katılımıyla yapılması için şirketin en üst noktasından en altına kadar uyumu sağlamaktır. Üst düzey hedeflerle bağlantılı olmayan OKR’lerin belirlenmesi bu faydayı etkisiz kılar.
- Tahmin Edilebilir Olmak: OKR hedefleri esneklik sağlayarak ekiplerin ufkunu açmaya olanak tanır. Kolay tahmin edilebilen, hızlıca ulaşılabilen ve başarılı olacağı daha baştan belli olan hedeflerden kaçının. Tamamlanması zor görünen, iddialı hedefler belirleyerek ulaşabileceğiniz gerçek noktayı en uzağa taşımaya odaklanın.
- OKR’yi ve KPI’yı Birbirine Karıştırmak: OKR’ler iş hedeflerini belirlemek ve tamamlamak için kullanılan, geniş kapsamlı bir tekniktir. KPI ise ilerlemeyi değerlendirmek için kullanılan ölçütlerdir. Bu farka dikkat ederek OKR’leri geniş bir perspektifle hazırlamaya çalışın.
- Bilgi Eksikliği: OKR hedefleri, genel olarak şirket içerisinde bir öğrenme ve gelişim kültürü oluşturmak için kullanılır. OKR metodolojisinin en önemli parçası; düzenli gözden geçirme, geriye dönük inceleme ve geri bildirimleri dikkate alarak uygulamayı öğrenmektir. Hedef belirlerken tüm bu süreçleri göz önünde bulundurduğunuzdan ve yeterli bilgiye sahip olduğunuzdan emin olun.
- Şeffaflık Eksikliği: Tüm çalışanların OKR hedeflerinin nasıl çalıştığını görebilmesi için OKR’lerin şeffaf olması gerekir. Şeffaflık, sorunların daha kolay tespit edilmesini ve ekibin sorunları birlikte çözmesini sağlar.
OKR sistemi, şirketin hedeflere ulaşmada daha net ve kolay yönetilebilir bir yol haritası belirlemesine yardımcı olur. Şirket çalışanlarının yüksek motivasyon ve uyum içerisinde bu hedeflere ulaşılmasında aktif rol alması ise OKR sisteminin en önemli faydalarından biridir.
LMS’mizden yararlanarak şirket çalışanlarının OKR metodolojisini öğrenmesine ve şirkete katma değer sunmalarına yardımcı olabilirsiniz. Yapay zekâ destekli LMS’miz üzerinden özelleştirilmiş OKR eğitimi planlayabilir, çalışanların gelişimlerini kolaylıkla takip edebilirsiniz. Tüm çalışanlara hitap eden eğitim süreçlerine somut OKR örneklerini dâhil edebilir ve onların pratik yapmalarına olanak tanıyabilirsiniz.